Τι είναι η γυναικεία ακράτεια ούρων;
Γυναικεία ακράτεια ούρων ονομάζουμε την πάθηση του ουροποιητικού συστήματος που έχει ως βασικό της σύμπτωμα την ακούσια απώλεια ούρων, κατά την διάρκεια συγκεκριμένων δραστηριοτήτων. Παράλληλα μπορεί να συμβαίνει και κατά την διάρκεια συγκεκριμένων κινήσεων ή φυσιολογικών αντιδράσεων του οργανισμού όπως είναι ο βήχας και η απότομη έλξη βάρους.
Απογοητεύει τις γυναίκες, καθώς οι περισσότερες την συνδέουν με το γήρας. Στην πραγματικότητα ο λόγος που αυτή μπορεί να υφίσταται, ποικίλει ανάλογα με την καθημερινότητα που έχει μια γυναίκα αλλά και τις εμπειρίες που μπορεί να έχει βιώσει όπως για παράδειγμα έναν τοκετό. Στην πραγματικότητα η γυναικεία ακράτεια ούρων αφορά όλες τις ηλικίες και συγκεκριμένα στην Ελλάδα 3 στις 10 γυναίκες πάσχουν από κάποια μορφή ακράτειας. Είναι αντιμετωπίσιμη και η απαλλαγή από αυτήν είναι εφικτή με την βοήθεια του ουρολόγου.
Ποια τα αίτια εμφάνισης της γυναικείας ακράτειας ούρων;
- Γενετικές ανωμαλίες
- Χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. υστερεκτομή, καισαρική)
- Κακώσεις και τραυματισμοί στην σπονδυλική στήλη ή στην πύελο (λεκάνη)
- Νευρολογικές παθήσεις (π.χ. εγκεφαλικό επεισόδιο ή σκλήρυνση κατά πλάκας)
- Χρόνιες ουρολοιμώξεις
- Η κύηση και ο τοκετός
- Χρόνια άρση βαρών
- Εμμηνόπαυση ή ανεπάρκεια οιστρογόνων
- Παχυσαρκία
Ουροποιητικό σύστημα και ακράτεια ούρων: Γιατί συμβαίνει;
Το ουροποιητικό σύστημα αποτελείται από τα εξής όργανα:
- 2 νεφρά
- 2 ουρητήρες
- Ουροδόχο κύστη
- Ουρήθρα
Η παραγωγή των ούρων γίνεται στα νεφρά και στην ουσία ο οργανισμός προκαλεί την παραγωγή τους, για να απομακρυνθούν όλες οι άχρηστες ουσίες από το σώμα. Τα νεφρά στην ουσία φιλτράρουν το αίμα, παράγουν τα ούρα και στην συνέχεια αυτά διέρχονται στην ουροδόχο κύστη για αποθήκευση μέσα από τους ουρητήρες, δύο μυϊκά όργανα που μοιάζουν με σωληνάκια. Η κύστη περιβάλλεται και αυτή από έναν μυ, ο οποίος χαλαρώνει όσο η κύστη γεμίζει με ούρα. Για να μην έχουμε απώλεια ούρων, η ουροδόχος κύστη διαθέτει μια βαλβίδα η οποία παραμένει κλειστή.
Όταν η κύστη γεμίσει με ούρα, η βαλβίδα αυτή χαλαρώνει για να μπορέσει ο οργανισμός να τα αποβάλλει και να αδειάσει την κύστη. Σε αυτήν την περίπτωση η κύστη συσπάται και τα ούρα απελευθερώνονται μέσα από την ουρήθρα.
Όταν ένα ή κάποια από τα όργανα του ουροποιητικού παρουσιάζουν μια δυσλειτουργία ή ανωμαλία, τότε μπορεί να έχουμε ακράτεια ούρων.
Πως γίνεται η διάγνωση στη γυναικεία ακράτεια;
Η γυναικεία ακράτεια ούρων είναι πάθηση εύκολα αισθητή και οι ασθενείς με το που την αντιληφθούν επισκέπτονται το συντομότερο δυνατόν τον ουρολόγο τους για την αντιμετώπισή της. Για την λεπτομερέστερη διάγνωση όμως, υπάρχει και ο ουροδυναμικός έλεγχος. Η εξέταση αυτή πραγματοποιείται με την τοποθέτηση ενός καθετήρα στην ουροδόχο κύστη προκειμένου να ελεγχθούν οι δραστηριότητες της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας.
Ποια η κατάλληλη θεραπεία για αντιμετώπιση της ακράτειας των ούρων;
Η θεραπεία που θα προταθεί στην ασθενή ποικίλει ανάλογα με την ηλικία της, την καθημερινότητά της, το μέγεθος της εκδήλωσης της ακράτειας, την συχνότητά της κ.α. Έτσι μπορούμε να διακρίνουμε τις εξής μεθόδους θεραπείας:
Μη επεμβατικές
- Προγραμματισμός ούρησης: Η ασθενής προγραμματίζει πότε θα επισκεφθεί την τουαλέτα ακόμη και αν δεν νιώθει ότι έχει την ανάγκη να το κάνει. Επιλέγει έναν προγραμματισμό ο οποίος ορίζει την ούρηση κάθε δύο ή τέσσερις ώρες. Η μέθοδος αυτή προτείνεται σε ασθενείς που έχουν απώλεια ούρων κατά την διάρκεια του ύπνου, ή που πάσχουν από την νόσο του Alzheimer.
- «Ρύθμιση» της δραστηριότητας της κύστης: Η ασθενής προγραμματίζει τις ώρες που θα επισκεφθεί την τουαλέτα αλλά με την πάροδο του χρόνου η συχνότητα της επίσκεψης μειώνεται. Η μέθοδος αυτή προτείνεται στην επιτακτικού τύπου ακράτεια και στην μεικτού τύπου ακράτεια.
- Εκγύμναση του πυελικού εδάφους: Πρόκειται για ασκήσεις που ενδυναμώνουν τους μύες της λεκάνης. Σε αυτήν την περίπτωση προτείνεται ο συνδυασμός τους με την θεραπεία της βιοανάδρασης. Η μέθοδος προτείνεται σε ασθενείς που έχουν ακράτεια από προσπάθεια.
Φαρμακευτικές θεραπείες
- Ορμονοθεραπεία για την αύξηση των οιστρογόνων: Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω πολλές γυναίκες παρουσιάζουν ακράτεια κατά την εμμηνόπαυση ή λόγω της ανεπάρκειας οιστρογόνων.
Επεμβατικές θεραπείες
- Χειρουργική επέμβαση προτείνεται συνήθως στις περιπτώσεις που ο σφικτήρας της βαλβίδας της ουροδόχου κύστης έχει υποστεί βλάβη.
- Τοποθέτηση κολπικής ταινίας: Μια καινοτόμα μέθοδος ελαφρώς επεμβατική που αντιμετωπίζει το πρόβλημα και απαιτεί ελάχιστη περίοδο αποκατάστασης. Η ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι αμέσως μετά την επέμβαση και έχει μόνιμα, μακροχρόνια αποτελέσματα.
Μην αντιμετωπίζετε την γυναικεία ακράτεια ούρων ως ζήτημα ταμπού. Πρόκειται για μια πάθηση που είναι αντιμετωπίσιμη. Απευθυνθείτε στον ουρολόγο για να βρείτε μαζί την καταλληλότερη εξατομικευμένη θεραπεία.